Dit artikel verscheen eerder in de Hortuskrant van juni 2011

Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Bedektzadigen
Clade	Eudicots (Nieuwe Tweezaadlobbigen)
Clade	Campanuliden
Orde	Dipsacales
Familie	Caprofoliaceae (Kamperfoeliefamilie)
Geslacht	Lonicera (Kamperfoelie

Taxonomische indeling van Lonicera

Overdag een lust voor het oog en 's nachts voor de neus. De kamperfoelie heeft 24 uur per dag iets te bieden. Aandacht voor de nachtbloeier van het geslacht Lonicera.

Kamperfoelies zijn klimplanten, die zich om andere planten en bomen naar boven slingeren. Deze planten openen in de avond hun zoetgeurige bloemen, die nachtvlinders aantrekken en die daardoor de bloemen bestuiven.

Geslacht

Het geslacht kamperfoelie (Lonicera) komt voor op het noordelijke halfrond. Tot het geslacht behoren ongeveer 180 soorten, waarvan er 20 in Europa en 20 in Amerika groeien. De resterende 140 soorten komen in Azië voor. Het geslacht kamperfoelie behoort tot de kamperfoeliefamilie (Caprifoliaceae), een familie bestaande uit kruiden en struiken met tweezijdig symmetrische bloemen. In het APG III indelingssysteem bevat deze familie naast Lonicera ook de geslachten Heptacodium, Leycesteria (o.a. fazantenbes), Symphoricarpos (o.a. de sneeuwbes) en Triosteum.

Bossen & heggen

De wilde kamperfoelie (L. periclymenum) is een van de soorten uit Europa. Deze klimplant heeft roomwitte tot gele bloemen, die in eindstandige trossen aan de planten zitten van juni tot september. De wilde kamperfoelie groeit voornamelijk in bossen en in heggen.
In Nederland worden naast deze soort ook soms de rode kamperfoelie (L. xylosteum), de Tartaarse kamperfoelie (L. tatarica) en de tuinkamperfoelie (L. caprifolium) in het wild gevonden. De laatste twee soorten zijn planten, die oorspronkelijk uit Rusland en Zuidoost Europa zijn gekomen en via onze tuinen verwilderd zijn. 

Bestuiving

De nachtvlinders, die de wilde kamperfoelie in Nederland bezoeken, zijn de pijlstaarten en de motten. De pijlstaartvlinders hebben lange zuigsnuiten, waar mee ze de nectar uit de bloemen kunnen zuigen. Dat doen ze, terwijl ze door snelle vliegbewegingen stilstaan voor de bloemen.
De Amerikaanse trompet kamperfoelie (L. sempervirens) wordt niet door nachtvlinders, maar door kolibries bestoven. Hij geurt dan ook niet, maar heeft wel opvallend oranje gekleurde bloemen.

Bevallingshulp

De wilde kamperfoelie is een waardplant voor de glasvleugelpijlstaart (Hemaris fuciformis) en de kleine ijsvogelvlinder (Limenitis camilla).
De wilde kamperfoelie draagt rode bessen, die giftig zijn. De geur wordt gebruikt in zeep en shampoo. De bloemen en bladeren werden vroeger gebruikt tegen astma en hoest. Een thee van de bladeren werd gebruik bij bevallingen, omdat het de pijn en de kampen zou verzachten.

In de Hortus staat de kamperfoelie  in de Snippendaaltuin en in de Burgemeesterstuin.

Literatuur

Ruud van der Meijden
Heukels´ Flora van Nederland
Wolters-Noordhoff, 23^e druk, 2005

Angiosperm Phylogeny Website
http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/welcome.html

Kamperfoelie
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kamperfoelie

Kamperfoelie - Botanische tuin de Kruidhof
http://www.dekruidhof.nl/tuinen/planten/kamperfoelie.html

De kleine ijsvogelvlinder
http://www.vlindernet.nl/vlindersoort.php?vlinderid=1083

De glasvezelpijlstaart
 http://www.vlindernet.nl/vlindersoort.php?vlinderid=413