De eastern skunk cabbage of stinkdierkool (Symplocarpus foetidus) -  Een plant, die zijn eigen klimaat schept

Een ingekorte en bewerkte versie van dit artikel verscheen in de Hortuskrant van maart 2010

door Fred Triep

De eastern skunk cabbage (Symplocarpus foetidus) uit Noordoost Amerika wordt ook wel warmbloedig genoemd: hij kan zijn omgevingstemperatuur enige graden verhogen door warmteproductie.

Inleiding

De eastern skunk cabbage is een plant uit de aronskelkfamilie (Araceae), een familie, waartoe onder andere de aronskelk (Arum), het eendekroos (Lemna)  en de tropische planten Philodendron, Anthurium en de gatenplant (Monstera deliciosa) behoren. De planten uit deze familie hebben een bloeiwijze van kleine bloempjes op een aar (spadix), die omgeven wordt door een gekleurd of wit schutblad (spatha). De familie Araceae bevat ongeveer 3700 soorten (in 107 geslachten), die voorkomen in de tropen van de oude en de nieuwe wereld en de noordelijke gematigde streken.

Verspreiding van een lucht van verrotting

De eastern skunk cabbage of stinkdierkool heeft zijn naam gekregen, omdat hij tijdens de bloei een onaangename lucht verspreidt, die aasvliegen aantrekt.

Klik op een thumbnail als u een grote foto  (Respectievelijkj 354 Kb en 139 Kb) wilt zien

Links: Een uitgebloeide plant van Symplocarpus foetidus in de Hortus op 17 april 2010
Rechts: Een bloeiende plant van Symplocarpus foetidus in de Hortus op 13 maart 2009


(foto's: Fred Triep)

Een bloeiende plant van Symplocarpus foetidus

Naast deze plant kennen we ook de Western skunk cabbage of moerasaronskelk (Lysichiton americanus) uit het noordwesten van Amerika en de Aziatische skunk cabbage (Lysichiton camtschatcensis), die in het oostelijk deel van Siberië en Japan groeit.
Hieronder staan enkele foto's van de Western skunk cabbage.

Klik op de thumbnails als je de grote foto's (respectievelijk 282 Kb, 109 Kb, 315 kb en 125 Kb) wilt zien

Helemaal links: Een Lysichiton americanus in de Hortus op 17 april 2010
Links:
De spadix van Lysichiton americanus, omgeven door een geel schutblad (spatha) op 17 april 2010
Rechts: Overzicht van de western skunk cabbage (Lysichiton americanus) naast de vijver op 2 april 2010
Helemaal rechts: Een uitgebloeide spadix van Lysichiton americanus op 29 april 2010


(foto's : Fred Triep)

De onderstaande foto's zijn van de Aziatische skunk cabbage. Deze komt in Taxodiummoerassen voor in oost Azië samen met de moerascipres (Taxodium distichum). In de Botanische Tuin van Utrecht kunt u deze soort zien.

Klik op de thumbnails als je de grote foto's (respectievelijk 282 Kb, 109 Kb,  en 125 Kb) wilt zien

Helemaal links: Taxodiummoeras in de Hortus van Utrecht met moerascipres  (Taxodium distichum) en  Aziatische skunk cabbage (Lysichiton camtschatcensis),
Links:
De grote bladeren van de Aziatische skunk cabbage
(Lysichiton camtschatcensis) steken boven het moeras uit.
Rechts: Twee uitgebloeide spadix' en van de Aziatische skunk cabbage (Lysichiton
camtschatcensis) op 9 juni 2010

(foto's : Fred Triep)

 

Thermogenesis

De Eastern skunk cabbage kan temperaturen opwekken die 15 tot 35 graden boven de luchttemperatuur liggen. Dit proces heet thermogenesis. Daardoor smelt de sneeuw rond deze plant weg en kan hij bloeien terwijl er nog sneeuw ligt. Hierdoor kan hij als een van de weinige planten in de omgeving gebruik maken van bestuivers in het vroege voorjaar.

Thermogenesis komt bij meerdere planten uit de Araceae voor, onder andere bij de dead horse arum (Helicodiceros muscivorus), de konjac (Amorphophallus konjac), de carrion flower (Amorphophallus titanium)  en de boomphilodendron (Philodendron bipinnatifidum). Bij deze planten wordt door thermogenesis waterdamp gevormd, dat gemakkelijker de lucht van rottend vlees kan verspreiden. Deze planten maken de stoffen putrescine en cadavarine, twee stoffen die ook in rottend vlees voorkomen. Bij thermogenesis worden vetten verbrand op een manier die normaal niet bij planten gevonden wordt, maar wel bij zoogdieren. Het proces werd in 1840 door Willem Hendrik de Vriese in onze Hortus ontdekt bij Alocasia odora.

Klik op de thumbnails als je de grote foto's (respectievelijk 290 Kb en 264 Kb) wilt zien

Links: Drie planten van Amorphophallus konjac (deze plant heeft ook thermogenesis) in het tropische deel van de Drie Klimaten kas in de Hortus
Rechts:
De reusachtige bloem van een Amorphophallus konjac in het tropische deel van de Drie Klimatenkas in de Hortus

(foto's : Fred Triep)

Bloeien in de sneeuw

De eastern skunk cabbage komt voor op vochtige terreinen. De bladeren zijn 40 tot 55 cm lang. Thermogenesis vindt slechts over een korte periode van12 tot 14 dagen plaats, omdat dit veel energie kost. In de vrije natuur groeien de spadix en spatha begin maart door het ijs en de sneeuw heen naar boven, waarbij de spatha de cilindervormige spadix blijft omgeven. De gewone bladeren groeien uit een knop, als de bloeiwijze verwelkt.

In de Hortus

De skunk cabbage groeit in de Hortus bij de grote vijver en in het monocotylenperk.

Literatuur

The Nature Institute - Skunk Cabbage (Symplocarpus foetidus)
http://www.natureinstitute.org/pub/ic/ic4/skunkcabbage.htm

Wikipedia- Skunk Cabbage
http://en.wikipedia.org/wiki/Skunk_Cabbage

Wikipedia- Eastern Skunk Cabbage
http://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Skunk_Cabbage

Damn interesting- Warm blooded plants
http://www.damninteresting.com/warm-blooded-plants




Deze pagina is het laatst aangevuld op zondag 6 juni 2010.

Voor aanvullingen of reacties, stuur mij een e-mail:

Stuur je reactie ! email: Fred Triep

Terug naar (Return to): Terug naar: