|
|
||
Dit artikel verscheen in de Hortuskrant van juni 2008
door Fred Triep
| De kleine ronde vijver in de Hortus is genoemd naar haar, dus moet het snoekkruik wel een bijzondere plant zijn. Een beschouwing over deze bloem, die er een speciale manier van kruisbestuiving op na houdt. |
Het snoekkruid (Pontederia cordata), een mooie waterplant. De bloemen zijn groot en opvallend en de plant bloeit een groot deel van de zomer. Daarnaast is hij winterhard, in tegenstelling tot die andere mooie waterplant, de waterhyacint (Eichhornia crassipes). Maar zowel snoekkruid als de waterhyacint zijn ‘waterpest’ in hun groeigebieden. Deze twee planten behoren tot de familie Pontederiaceae.
Bijzondere bevruchting
De Pontederiaceae is een familie van moeras- en waterplanten die voornamelijk in tropische, en subtropische streken van de verschillende werelddelen (behalve Europa) voorkomt. De familie bevat negen geslachten (met ongeveer 33 soorten), waarvan de geslachten Pontederia en Eichhornia het bekends zijn. De familie behoort tot de monocots, de nieuwe groep in het AGP II systeem die vroeger Monocotylen (= eenzaadlobbige planten) werd genoemd.
De planten uit deze familie hebben wasachtige bladeren en vlezige schijnstammen. Daarnaast is deze familie gekenmerkt door blauwe of witte bloemen, waarbij de bloem in twee of meer verschillende typen (heterostylie) voorkomt. Bloemen kunnen niet door hetzelfde type bloem bevrucht worden. Bij deze familie komt een speciale vorm van heterostylie voor, namelijk heterotristylie (=driestijligheid, het voorkomen van drie verschillende typen bloemen). Op basis van de lengte van de stijl, worden 3 typen bloemen onderscheiden, namelijk L, M en S bloemen. Heterotristylie zorgt er voor, dat er geen zelfbestuiving, maar zo veel mogelijk kruisbestuiving plaatsvindt. Zie hiervoor verder bij figuur 1
|
Figuur 1 Schematische voorstelling van heterotristylie, waarbij de verschillende typen bloemen bij de waterhyacint worden weergegeven Uit: S.C.H. Barret |
 |
Zachtblauwe bloemaren
Snoekkruid (Pontederia cordata) komt voor in het oosten van Noord-Aerika, van Nova Scotia tot in Zuid-Amerika. Vooral in de meren in de subtropische Everglades in Florida komt hij overvloedig voor. Het blad van deze waterplant heeft een bladschede, die de stengel en de bladschede van het vorig gevormd blad omgeeft. Snoekkruid bloeit van juli tot september met zacht blauwe bloemaren van 8 tot 15 cm. Na de bloei kromt de bloei- as naar beneden, waarna de vruchten onder water rijpen.
 |
Klik
op de thumbnails, als je de grote foto's (respectievelijk 162 Kb, 83 Kb en
68 Kb) wilt zien
Links: Overzicht van een aantal snoekkruid planten
(P. cordata)
in de
grote vijver |
 |
 |
De planten, die oorspronkelijk uit Canada en de VS komen zijn meestal winterhard, die uit het Midden-Amerika niet. Naast snoekkruid (P. cordata) bevat het geslacht Pontederia nog vier andere soorten, namelijk P. sagittata (uit Midden-Amerika), P. parviflora (uit kustgebieden van Panama en Colombia), P. rotundifolia (Midden- en Zuid-Amerika) en P. subovata (Zuid-Amerika).
Bij op snoekkruid- dieet
Snoekkruid wordt in de
natuur door verschillende insecten (hommels en vlinders) bestoven, waaronder een
bijensoort (Dufourea novae-angliae), die alleen deze plant bezoekt. Deze
soort heeft zijn levenscyclus helemaal afgestemd op de bloei van het snoekkruid.
Het zaad van snoekkruid kan
gegeten worden als nootjes, als poeder vermalen worden of als rijst gekookt
worden. De jonge bladstelen kunnen als groente gegeten worden. Ook de bladeren
van de verwante soort Monochoria vaginalis worden in Azië als groente
gegeten.
In de Hortus komt het snoekkruid voor in de grote vijver. Hij bloeit daar een groot deel van de zomer.
Literatuur
NBAT- het
Aquarium: snoekkruid, Pontederia cordata
http://www.nbat.nl/aquarium/snoekkruid.html
Pond
Library- Snoekkruid, Pontederia
http://pondlibrary.org/artikel/69/14/Snoekkruid,-Pontederia.htm
Principles of
Evolution Web Page,
LECTURE 7: GENETIC DRIFT
http://www.biology.duke.edu/rausher/tristyly.htm
Stevens, P.
F. (2001 onwards).
Angiosperm Phylogeny Website. Version 8, June 2007
http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/
Deze pagina is nieuw aangemaakt op zondag 8 juni 2008.
Voor aanvullingen of reacties, stuur mij een email:
email: Fred Triep
| Terug naar (return to): | Terug naar: |